Pınar Saraçoğlu
Türkiye’nin gündemi hızla değişiyor. Sosyal medya ünlüsü Dilan Polat daha gündemden düşmeden, Denizbank fon vurgununu, Seçil Erzan’ı ve ünlü futbolcuları konuşur olduk. Son olarak Cumhuriyet yazarı Zülal Kalkandelen, Türkiye’de hayvanseverlik adı altında yapılan dolandırıcılığı kaleme aldı. Sosyal medyada hesap açarak, kötü durumdaki hayvanların videolarını paylaşıp, tedavi ettireceğini vaat ederek, IBAN numarası paylaşanlara değindi.
Benim de üzülerek izlediğim bu videolarda kötü görünen hayvanların akıbeti ne oluyor? Sorulduğu zaman “Tedaviye başladık ama öldü” yanıtı alınıyor. Bağış adı altında toplanan bu paralar denetlenmiyor, sahte faturalarla vergiden düşülüyor. Hayvan severler kandırılıyor. Aslında bu da farklı bir Ponzi oyunu…
Charles Ponzi ismini bilir misiniz? Charles Ponzi için bizim “ÇiftlikBank” sahibi “Tosuncuk” adlı gencin “fikir babası” diyebiliriz! 1903’te göç ettiği ABD’de dünyaya adıyla yayılacak “üç kağıtçılık” keşfetti: Ponzi Oyunu! Yüksek kâr getiren bir üretim varmış gibi göstererek, saf ve hırslı yatırımcıları sisteme katan ve ilk yatırım yapanlara, ödemenin sisteme sonradan katılanların parasıyla yapıldığı dolandırıcılık yöntemi… Ponzi oyununa katılımlar bittiğinde, ortada kâr getiren bir üretim olmadığı için sonradan sisteme dahil olanlara ödeme yapılamaz ve sistem çöker… Tarihte bilinen ilk oyununu Charles Ponzi 1920 yılında ABD’de gerçekleştirdi ve on bin kişiyi posta pullarını kullanarak dolandırdı. Yani, nasıl olacağını pek anlamadan çok para kazanacaklarına inananları dolandırdı Ponzi… Detaylar için videoyu izleyiniz…